نا آرامی های عراق، فتنه خارجی یا فساد داخلی!

اوضاع عراق بیش از آنکه ریشه در تحریکات ایجاد شده توسط کشورهای خارجی داشته باشد دارای منشأ داخلی است بطوریکه از سال 2015 هر ساله شاهد تظاهرات توسط مردم جنوبی عراق در فصل گرما بودیم که این تظاهرات صدای اعتراض مردم به قطعی مداوم برق و نبود آب بهداشتی در فصل گرما بود به نحوی که در تابستان سال گذشته فقط یکصد هزار نفر از مردم مناطق جنوبی بخاطر فقدان آب بهداشتی راهی بیمارستان ها شدند، در همین راستا کنار گذشتن سپهبد عبدالوهاب الساعدی از پست خود و انتقال او به وزارت دفاع چند روز قبل از آغاز تظاهرات نیز باعث تشدید بحران در عراق شد و ژنرال الساعدی این حرکت را توهین به خود تلقی کرد چرا که چندی پیش حتی پیشنهاد منصب وزارت دفاع عراق را نپذیرفت چرا که او خود را یک فرمانده میدانی در عصر نبرد میداند و اعلام کرده است که به جای انتقال به وزارت دفاع ترجیح میدهد که بازنشسته شود.
این ژنرال عراقی در مبارزه با گروه داعش شهرت و محبوبیت زیادی کسب کرده است به نحوی که پس از برکناری وی هشتگی تحت عنوان کلنا_عبد_الوهاب_الساعدی در عراق ایجاد شد یعنی همه ی ما ساعدی هستیم، به دلیل نقش او در آزاد سازی شهرهای تکریت و موصل از دست داعشی ها این فرمانده شیعه بین تمامی عراقی ها حتی در بین اهل سنت عراق محبوبیت زیادی کسب کرده است به نحوی که او اکنون به یک قهرمان ملی در عراق تبدیل شده است.
اما در کنار عوامل ذکر شده عوامل دیگری نیز زمینه ساز اعتراضات و نارضایتی های مردمی در عراق بودند از جمله اینکه بنابر آمارهای رسمی بعد از سال 2014 تا کنون مبلغ 450 میلیارد دلار از بودجه عمومی در عراق ناپدید شده است و بر اساس شاخص ادراک فساد از نظر سازمان شفافیت بین المللی عراق دوازدهمین کشور دارای فساد گسترده در جهان است ، هم چنین کشور عراق هفتمین کشور بی ثبات سیاسی در جهان است و آمارها از بیکاری 25 درصدی میان جوانان این کشور خبر میدهند این درحالیست که بخش عمده ای از جمعیت عراق را جوانان زیر 30 سال تشکیل می دهند و هم چنین منابع از وجود آمار بیکاری واقعی 40 درصدی در این کشور خبر می دهند ، تمام این مشکلات با وجود منابع و ثروت های عظیم زیر زمینی سرزمین عراق است که در حال حاضر تنها صادرات نفت خام عراق بین 3 تا 5 میلیون بشکه در روز متغییر است ولی شهروندان این کشور در زمینه درآمد سرانه از تولید ناخالص ملی در رتبه 136 جهانی یعنی در پایین ترین رتبه های جهانی قرار گرفته اند .
به نظر میرسد وجود تنها بخشی از این فسادها و نبود حداقل امکانات رفاهی موجود در عراق می توانست علت نارضایتی مردم این کشور را فراهم کند چه حال آنکه تمامی دلایل فوق گرداگرد هم آمدند تا نا رضایتی ها در عراق تشدید شود اما آنچه که مشهود است برخی کشورها نظیر اسرائیل ، عربستان سعودی و ایالات متحده با استفاده از فرصت ایجاد شده توسط نا آرامی ها و اعتراضات مردمی، اقدام به تشدید تنش ها و بهره برداری از این فضا برای حمله به منافع جمهوری اسلامی در عراق نمودند، چرا که نفوذ ایران در این کشور علی الخصوص پس از پاکسازی داعشی ها از عراق و کمک جمهوری اسلامی در این زمینه افزایش چمشگیری داشته است و این گستره نفوذ از سوی جمهوری اسلامی تهدیدی برای منافع اسرائیل ، آمریکا و عربستان سعودی محسوب می شود لذا این کشورها کوشیدند تا با استفاده از فرصت موجود سوار بر موج اعتراضات شده و مسیر اعتراضات را با ترسیم خطوط خود در مقابله با تهران و جمهوری اسلامی قرار دهند. اما از جهتی دیگر نیز تلاقی این نا آرامی ها با مراسم اربعین حسینی امسال و کشیده شدن به این مقطع زمانی را می توان در ضمن تلاش های خارجی برای بهره برداری حداکثری از موج نا رضایتی ها و هدایت آن به این سوی این مقطع زمانی خاص و حساس مورد ارزیابی قرار داد.