ایران روسیه ، تقابل یا تعامل!!

در عرصه کنونی روابط بین الملل با توجه به درهم تنیدگی ، گستردگی و گسترش سریع ارتباطات دیگر  دکترین انزوا طلبی نمی تواند ابزاری مناسب برای کسب منافع بازیگران و کنشگران این عرصه باشد. جمهوری اسلامی هم در شرایط کنونی به خوبی دریافته است که برای داشتن یک سیاست پراگماتیستی و عملگرا در جهت کسب منافع به عنوان یک بازیگر در ساحت روابط بین الملل از این امر مستثنی نیست و نیازمند گسترش روابط با شرق و غرب است و ارتباط با فدراسیون روسیه نیز در همین چارچوب قابل ارزیابی است. درست است که دیگر روسیه آن روسیه شوروی سابق نیست ولی باید بدانیم که روسیه یکی از پنج عضو دائمی شورای امنیت سازمان ملل و دارای حق وتو در شورای این سازمان است.
درست است که تاریخ روابط ایران و روسیه پر از نقاط تاریک است که باعث ورود آمدن بزرگترین لطمات بر پیکره ی ایران عزیزمان شده است اما باید بدانیم که در عرصه روابط بین الملل هر بازیگری به دنبال کسب منافع خویش است و هر کشور تلاش می کند تا منافع بیشتری را برای خود جلب کند در همین راستا جمهوری اسلامی نیز در چارچوب کسب منافع ملی نیازمند گسترش روابط خویش از جمله با کشور روسیه است. باید گفت گسترش ارتباطات به معنای اعتماد بیشتر به یک کشور نیست، بلکه گسترش ارتباطات در جهت کسب بیشتر منافع تعریف می شود. روس ها نیز در این زمینه نقطه نظرات خود را دارند و عنوان می کنند که ایران شریکی قابل اعتماد برای آنان نیست چرا که فقط در زمانی که تهران با چراغ قرمز غرب مواجه می شود در آن مقطع متوجه ارتباط با روسیه می شود.
از این جهت نیز ایران باید با برقراری ارتباطی پایدار و دائمی علی الخصوص در بعد اقتصادی، زمینه کسب منافع پایدار را در ارتباط با روسیه برای خود ایجاد کند، پر واضح است که روسیه فقط تا زمانیکه در عملیات های مشترک منطقه ای از جمله سوریه دارای علایق مشترک با ایران است در همان چارچوب علایق مشترک و همان زمان محدود به عملیات و در جهت منافع خویش، به همکاری با جمهوری اسلامی می پردازد. اما ایران در صورت گسترش و تسری این ارتباطات به حوزه اقتصادی می تواند زمینه ساز ایجاد همکاری و علائق مشترک فی ما بینی را به صورت پایدار ایجاد کند. همانطور که در بحث سرنگونی جنگنده روسی توسط ترکیه شاهد بودیم روسیه به تعبیری حتی نتوانست پاسخ این حمله ی ترکیه را بدهد چرا که وجود روابط گسترده اقتصادی با ترکیه عملا دست روسیه ای که خود تحت تحریم های آمریکا و غرب قرار دارد را برای واکنش سخت از جنس حمله ی ترکیه بسته بود و روسیه ناگزیر به انتخاب گزینه تقابل نرم در قبال رفتار ترکیه شد.
جمهوری اسلامی باید با گسترش روابط خود با دیگر بازیگران عرصه روابط بین الملل از جمله روسیه ، و با تاکید بر محور اقتصادی، معادلات را به نوعی رقم بزند که قطع همکاری با ایران، برای کنشگرانی همچو روسیه به دلیل وابستگی متقابل ایجاد شده در گستره ارتباطات فی ما بینی ، دارای توجیه منطقی نبوده باشد، در این صورت است که می توان انتظار  روابطی پایدار در سطح روابط بین بازیگران حتی در شرایط تحریم را داشت، و اگر نه در شرایطی که تمام کشورها به دنبال کسب منافع خویش در چهارچوب تعاملات بین المللی هستند غیر منطقی به نظر می رسد که کشوری بدون کسب منافع لازم ، بخواهد از منافع خویش بخاطر دیگری چشم پوشی کند.
با توجه به شرایط تحریمی که جمهوری اسلامی در آن قرار گرفته است ضرورت گسترش تعاملات اهمیتی دو چندان پیدا می کند و این منطقی نیست که واقعیت موجود را فدای خاطرات تلخ گذشته کرد.