انتشار کتابی درباره ترانه‌های انقلابی مردم آذربایجان با مقدمه ناصر فیض

 کتاب «شاه چمدان‌دا گئتدی»؛ شعارها، سرودها، ترانه‌ها، طنزها و هزل‌های انقلابی مردم آذربایجان که تحقیق و تدوین آن برعهده عمار احمدی بوده، با مقدمه‌ای از ناصر فیض، شاعر و طنزپرداز مطرح کشور و به همت انتشارات «راه یار» راهی عرصه نشر شد.

ناصر فیض در مقدمه‌‌اش برای این کتاب می‌نویسد: «این کتاب تنها نمونه‌ای است مختصر از سرودها، ترانه‌ها و حتی شعارهای انقلابی مردم آذربایجان که گاه زبانی بسیار جدی دارد؛ زبانی که در عین سادگی و بی تکلفی بسیار عمیق و تأمل‌برانگیز است، گاه آمیخته با طنزی ملایم است و در مواردی هم از گرایش به هزل پرهیز نکرده است و این طنز و هزل بنا بر تعریف بزرگان حوزۀ شوخ‌طبعی و طنز به مقدار «ملح در طعام» است. این جنس از ادبیات غالباً پدیدآورندگان مشخصی ندارند و خالقین این‌گونه آثار از فرهیختگان تا افراد کم‌سواد و حتی بی‌سواد را شامل می‌‌شوند...».

عمار احمدی، محقق و پژوهشگر نیز در ابتدای کتاب در توضیح روند نگارش این کتاب چنین گفته است: «نگارنده در این اثر، ادبیات پایداری و هویت آن را در ادبیات فولکلوریک آذربایجان از ابعاد مختلف چون اشعار و سرودهای حماسی، ترانه‌ها، اشعار انقلابی و حتی اشعار هزل و طنز مردم آذربایجان را بررسی و جمع‌آوری کرده است. آن چیزی که او را در طول تحقیق شگفت‌زده کرده، وجود ادبیات غنی پایداری در داخل گونه‌های مختلف ادبیات شفاهی آذربایجان است. با وجود عدم منابع مکتوب در این حوزه، ناچار دست به دامن منابع شفاهی از طریق مصاحبه مردمی شده‌ایم تا بهتر بتوانیم به هدف خود نزدیک شویم.

انتشارات راه یار , ادبیات انقلاب اسلامی , ادبیات طنز , ناصر فیض , 

این شعارها، سرودها، ترانه‌ها، هزل‌ها و طنزها مردمی، نتیجه سال‌ها تحقیق و مصاحبه نگارنده با نسل انقلاب اسلامی ایران در مناطق مختلف آذربایجان است. وقتی مرحله جمع‌آوری به اتمام رسید، با کلی شعر، ترانه، سرود و... مواجه شدیم که برخی معلوم بود نوشته با سروده کدام شاعر و از کدام ولایت است و برخی هم بدون شناسنامه و به ظاهر بی‌هویت؛ اما اینکه چرا انگشت گذاشتیم روی قسمتی که بدون شناسنامه بودند، شاید به خاطر این بود که به کل مردم آذربایجان متعلق بودند و کسی نمی‌توانست ادعا کند مال خود اوست. جالب اینکه این قسمت که بدون شناسنامه بود، به منطقه یا قوم خاصی هم تعلق نداشتند و نسبت به شناسنامه‌دارها، عمومیت داشت.»

احمدی درباره حذف یا آوردن برخی نوشته‌ها و اشعار در این کتاب این گونه توضیح داده است: «نگاه مردمی بسیار قوی اثر، نویسنده بر آن داشت که سراغ استادی برود که عاشق کار برای فرهنگ مردم ایران است و او کسی نبود جز استاد «علیرضا کمری». ایشان دودلی مؤلف را در حذف یا نگه داشتن برخی از نوشته‌ها خصوصاً در حوزه هزل و طنز با قاطعیت تمام از بین برد، با این جمله که «تو را در نوشتن می‌شناسم؛ امانت‌دار خوبی برای فرهنگ مردم هستی. نترس و روی این امانت‌داری ثابت‌قدم باش... این سخن استاد نه‌تنها برای نویسنده، بلکه برای مجموعه‌ای که می‌خواست این اثر را چاپ کند، قوّت قلبی شد که در امانت‌داری ادبیات مردم خیانتی هرچند ناچیز نکنیم.»

«شعارهای انقلابی مردم آذربایجان»، «سرود و ترانه‌های حماسی و انقلابی مردم آذربایجان» و «طنز و هزل انقلابی مردم آذربایجان» سه فصل کتاب «شاه چمدان‌دا گئتدی» است. در نوشتار متن ترکی اشعار و سروده‌های این کتاب، با توجه به تنوع لهجه‌های معمول در زبان ترکی و با هدف یکسان‌سازی و استاندارد کردن متن از رسم‌الخط علمی معمول در زبان ترکی آذربایجانی استفاده شده است.
منبع:https://w57.ir/JyG