نمونه‌ای از نگاه سطحی و تک‌بعدی در ماجرای اشرار قمه‌کش!

چند روز پیش بود که چند نفر با قمه و شمشیر، وارد بیمارستان پورسینا در رشت -مرکز استان گیلان- شدند و برای کادر بیمارستان و مردمی که در آن‌جا حاضر بودند، لحظات هول‌انگیز و وحشتناکی را به وجود آوردند. به‌خاطر وقوع این حادثه که در ساعت دو بامداد روز نهم مهر رخ داد، واقعا معلوم نیست پزشکان، پرستاران و افرادی که یا بیمار بودند یا همراه بیمار بودند، چه حالی داشتند و نیز معلوم نیست چه میزان از فشار و آسیب روحی ناشی از احساس ناامنی به آنان وارد شد و چه صدماتی را بر آنان وارد کرده است و اینکه آیا این صدمات، قابل جبران هستند یا خیر![1]
به فاصله‌ی بسیار کوتاهی پس از این اتفاق ناخوشایند، نیروی انتظامی استان گیلان در حرکتی ضربتی و مقتدرانه، به برخورد با این عاملان ناامنی و شرارت پرداخت و همه را بازداشت کرد. به گفته‌ی فرماندهی نیروی انتظامی استان، یکی از عاملان اصلی این رخداد، صبح همان روز در  خودرو شخصی و در محور لشت‌نشا-کوچصفهان دستگیر شد و سه نفر دیگر از این اراذل و اوباش در عملیات دیگر پلیس در رشت، دستگیر شدند. همچنین سایر متهمان اصلی که رشت را به مقصد استان البرز، ترک کرده بودند و مخفیانه قصد خروج از کشور را داشتند در استان البرز شناسایی و دستگیر شدند و تعدادی سلاح سرد شامل قمه، قداره و چاقو از آنان کشف و ضبط شد.[2] پس از دستگیری و با حکم قضایی، این افراد در سطح شهر و در همان مکانی که شرارت خود را مرتکب شده بودند، گردانده شدند تا هم خودشان و هم دیگر افراد مشابه، حساب کار، دستشان بیاید و فکر ایجاد ناامنی و رفتارهای شرارت‌آمیز را از سر بیرون کنند.
این اقدام قاطع و هماهنگ مرجع قضایی و نیروی انتظامی با استقبال و تحسین فراوانی از سوی مردم -مخصوصا مردم گیلان و رشت- مواجه شد، اما برخی افراد معروف و معلوم‌الحال نسبت به آن اعتراض کردند! استدلال مطرح شده این است که با مجازات‌های سخت، نمی‌توان جلوی تکرار جرم را گرفت. اینکه افراد تحقیر شوند مانع از تکرار جرم نمی‌شود و حتی اگر بخواهیم با این کار، دیگران را بترسانیم تا مرتکب جرم نشوند، این نیز با تشدید مجازات رخ نمی‌دهد![3]
چنین سخنان عجیبی اگر چه بطلان و نادرستی آن کاملا واضح است ولی به هر صورت، حرفی است که زده شده و نیاز به پاسخ‌گویی دارد. ابتدا باید از صاحب این استدلال پرسید که اگر واقعا معتقد هستید با مجازات‌های سخت، نمی‌توان جلوی تکرار جرم را گرفت، پس باید بساط اجرای کیفرهای سختی مثل اعدام و حبس ابد را که در مقابل جرم‌های سنگین، انجام می‌شود را برچید! در حالی که حکم قصاص، یک حکم قرآنی است و از هیچ منظری، قابل خدشه نمی‌باشد و عقل سلیم هم حکم می‌کند در مقابل جان یا عضو سلب‌شده باید مقابله به مثل صورت بگیرد. ثانیاً چه کسی گفته تنها هدف اجرای مجازات سخت، عدم تکرار جرم است که اگر مثلا محقق نشد باید اصل مجازات را ترک کرد؟ این نگاه تک بعدی و غیر جامع را باید کنار گذاشت و باید توجه داشت که  اهداف و پیامدهای متنوع و مفیدی برای اجرای مجازات، متصور است و اگر کسی توان درک ابعاد آن را ندارد، نباید به این مسائل وارد شود و به اظهارنظر بپردازد. ثالثاً برخلاف ادعایی که شده، بسیاری از افرادی که زمینه یا میل به ارتکاب جرم وجنایت دارند، با اطلاع از اقتدار و عاقبت سختی که در انتظارشان خواهد بود، اقدام به ترک و حتی فکر آن را نیز از سرشان بیرون می‌کنند. نمونه و شاهد این ادعا را می‌توان در ازدیاد تخلفات رانندگی در جاده‌هایی که فاقد پلیس و دوربین است، ملاحظه کرد.
صاحب این ادعای باطل در ادامه می‌گوید: به نظر بنده بد نیست به این پرسش پاسخ داد که چرا این جوانان بزرگ شده در این ساختار، اینقدر درک ندارند که انجام چنین کاری در بیمارستان بسیار زشت و زننده است و به سرعت بازداشت و شاید حتی اعدام شوند» و در ادامه نتیجه می‌گیرد که چنین رفتارهایی «به معنای آن است که فرآیند اجتماعی کردن جوانان این جامعه، دچار مشکل شده است.[4] به گوینده‌ی این سخنان، باید گوشزد کرد که وقتی شما با این همه سابقه و ادعا متوجه‌ی عواقب حمایت از شخصی مثل «حسن روحانی» و خسارت‌های شدیدی که به کشور وارد کرده، نیستید و الان هم مسئولیت اقدام خود را برعهده نمی‌گیرید، از اشخاص شرور چه انتظاری دارید؟ آیا یادتان هست که نامزد محبوب شما وعده داده بود که آن چنان رونق اقتصادی به وجود آورد که دیگر مردم نیازی به یارانه‌ی 45 هزار تومان نداشته باشد؟[5] آیا خاطرتان هست که گفته بود والله العلی العظیم اگر مشکلات کشور، راه‌حل نداشت کاندید نمی‌شدم؟[6] چنین شخصی با این وعده‌های قشنگ و با حمایت امثال شما از مردم رأی گرفت و امروز وضع کشور را به جایی رسانده است که نیازی به توضیح ندارد! وقتی ایشان و شما -به عنوان حامی دوآتشه- مسئولیت کار خود را بر عهده نمی‌گیرید، یکی از نتایجش این می‌شود که برخی افراد احساس کنند نیازی به رعایت ضوابط اجتماعی نیست و باید از هر حربه‌ای برای رسیدن به هدف استفاده کرد و گلیم خود را از آب بیرون کشید!
البته گوینده‌ی این سخنان، همان است که چندی پیش و براساس دلایل واهی، خواستار آزادشدن مشروب‌خواری[7] و نیز آزادشدن استعمال مواد مخدر[8] در کشور شده بود که در جای خود به آن‌ها پاسخ داده شده است. به هر صورت، اگر چه موضوع تطابق مجازات با قانون را باید کاملا مورد مداقه و توجه قرار داد تا هیچ حقی حتی از مجرمان، ضایع نشود اما در مقابل نیز نباید با ژست‌های بیجا، یک اقدام قانونی را که با حکم مرجع قضایی و اجرای پلیس انجام شد، مورد حمله قرار داد و تضعیف کرد؛ چرا که فقط با اقتدار مراجع قانونی است که می‌توان به ریشه‌کن شدن یا کاهش رفتارهای مجرمانه و تأمین آسایش و امنیت جامعه امیدوار شد و آن را در اجتماع، نهادینه کرد.

پی‌نوشت:
[1] ماجرای قمه کشی در بیمارستان پورسینا رشت + فیلم
[2] عاملان شرارت بیمارستان پورسینا رشت در شهر گردانده شدند
[3] عباس عبدی: مجازات‌های سخت می‌تواند جلوی تکرار جرم را بگیرد؟
[4] همان
[5] آن چنان رونق اقتصادی ایجاد کنم...
[6] اگر مشکلات کشور راه حل نداشت کاندید نمی شدم!
[7] چند سوال از عباس عبدی در ماجرای مشروبات الکلی
[8] عباس عبدی و آزادکردن مواد مخدر!