همیشه گناهان علت تامه در بلا و مصیبت‌ها نیستند

بیماری کرونا از زمان شیوع و گسترش آن در دنیا مورد مناقشات مختلفی قرار گرفته است. کارشناسان و متخصصین بهداشتی و محیطی در مورد اینکه این بیماری ساخته‌ی دست بشر است یا یک بیماری طبیعی است، اختلاف نظر بسیاری دارند و از طرفی، از لحاظ دینی نیز این بیماری مورد توجه کارشناسان دین قرار گرفته است، که آیا می‌توان این بیماری را معلول علتی مانند گناهان افراد دانست یا خیر؟
با این وجود، برخی از کارشناسان دینی قائل به این هستند که بیماری‌های مختلف و بلاها، معلول گناهان افراد جامعه است، دقیقا همانطور که در سرگذشت اقوام و ملل مختلف شاهد این امر بوده‌ایم.

در ابتدا باید این نکته را مورد توجه داشته باشیم که فقط "یکی" از عوامل بیماری و دشواری در زندگی، عدم اطاعت از فرامین الهی و در حقیقت مکافات اعمال بد انسان است. همانطور که خداوند در قرآن به این امر تاکید می‌کند«وَمَنْ أَعْرَضَ عَنْ ذِكْرِي فَإِنَّ لَهُ مَعِيشَةً ضَنْكًا [طه/124] و هر کس از یاد من اعراض کند همانا (در دنیا) معیشتش تنگ شود.». ولی اینگونه نیست که هر جا بیماری وجود داشته باشد، مصداقی از «عذاب الهی» باشد! آری، برخی از این اتفاقات ناگوار، منشأ انسانی داشته و عملکرد انسانها در نوع مناسباتی که در یک منطقه و یک دوره رقم میزنند، مؤثر است.
البته، گاهی مشکلات و مصیبت‌ها ارتباطی به عملکرد انسان ندارد؛ به عنوان نمونه نعمات الهی مانند: باران و برف در منطقه‌ای به جهت شرایط جغرافیایی که دارد بیشتر از نقاط دیگر می‌بارد، نظیر مناطق استوایی و یا مناطقی که در مجاورت دریاهای متعدد قرارداشته و ابرهای باران زای بیشتری در آن منطقه فعّال‌اند؛ تا جایی که می‌توان دوره‌های مختلف خشک سالی و پُر آبی آینده را نیز تا حدودی با ابزار علمی و بر اساس فرمول‌های کاملاً طبیعی پیش بینی کرد. لذا همیشه اینگونه نیست که بخواهیم پرنعمتی یا کم نعمتی زندگی و منطقه‌ای از زندگی افراد را منوط و وابسته به گناهان و رویکردهای دینی افراد گره بزنیم.
از طرفی دیگر باید گفت: عوامل دیگری مانند امتحان و قصور و کوتاهی انسان در برخی امور طبیعی و... نیز در این امر نقش دارند. البته در این مجال می‌توان به این نکته دست یافت که بیماری کرونا در تمام کشورها، بالاخص کشورهای مدعی پیشرفت و توسعه، این نگاه منحرف دینی را دارد،که جای بسی تامل و تفکر دارد.