تردیدی نیست که مهمترین رسالت عالمان دین و نهاد روحانیت وحوزههای علمیه، شناخت و تبیین اسلام و شرع مقدس، و ارشاد و هدایت است. این همان رسالت نخست پیامبران الهی(علیهم السلام)، که روحانیت با قرار گرفتن در این جایگاه، مسیری را که انبیاء در پی گرفتهاند در حال ادامه دادن هستند.
در طول تاریخ، روحانیت جزء مردمیترین نهاد جامعه بوده است که علیرغم ایجاد محدودیتهای فراوان توسط قدرتهای حاکمهی وقت، و سنگ اندازیهای متفاوت برای ایجاد موانع در کار روحانیت، خدمات بسیار ارزنده و گستردهای را در زمینههای مختلف اجتماعی و سیاسی به مردم کردهاند و مهمترین مسیر و هدف برای روحانیت با توجه به آیات و روایت مختلف از قرآن و معصومین، ننگ وابستگی و خیانت به آب، خاک و کشور را از آنان سراغ نداریم.
ازجمله موضعگیریهای روحانیت و حوزهی علمیه علیه هرگونه تجاوز و خیانت به آب و خاک و منافع کشور میتوان به این موارد اشاره داشت:
ـ مخالفت حوزه و روحانیت با در اختیار گرفتن امتیاز توتون و تنباکو در ایران برای یک شرکت انگلیسی (مطابق با این قرارداد، شركت رژی متعهد میشد كه در ازای انحصار خرید و فروش توتون و تنباكوی ایران به مدت50 سال، سالیانه مبلغ 15هزار پوند استرلینگ به همراه یك چهارم سود خالص خود را به شاه بپردازد. همچنین كمپانی رژی صاحب حق انحصاری تجارت تنباكوی ایران و حتی نظارت بر زراعت آن شناخته میشد.) لذا جنبش تحریم تنباکو به رهبری میرزای شیرازی، ماهیتی كاملاً مذهبی داشت آن هم به دلیل رهبری روحانیتی كه از بطن مردم برخاسته بود و تلاش داشت تا سلطه استعمار را نفی كند زیرا حضور استعمار را منافی متن صریح قرآن و سبب آسیب به عقل و ایمان مردم می دانستند.
ـ مخالفت با قرارداد 1919 (به موجب این قرارداد کلیه تشکیلات نظامی و مالی ایران تحت نظارت انگلیسیها قرار میگرفت و امتیاز راهآهن و راههای شوسه ایران نیز به آنها واگذار میشد.) با انتشار این قرارداد، حوزههای علمیه جهت مخالفت با عقد این قرارداد، از طریق قیامهای مسلحانه و کاندید کردن روحانیون در انتخابات مجلس شورا، به مقابله با آن برخاستند. یکی از نهضتهای مسلحانه مرتبط با حوزه علمیه، نهضت جنگل بود.
ـ یکی دیگر از قیامهای و نهضتهای حوزه علیه استکبار، نهضت خیابانی بود که شیخمحمد خیابانی در سال 1930. م آن را در تبریز پایهریزی کرد. وی از مشروطهخواهانی بود که پس از قرارداد 1919 قیام کرد. وی بر تبریز چیره شد و در آنجا انجمنی ملی به رهبری خود بنیان نهاد.
ـ قیام محمدتقیخان پسیان در خراسان، قیام مردم بوشهر بر ضد انگلیسیها که رهبری آن بر عهدهی شیخحسین چاکوتاهی (معروف به سالار اسلام) بود. این حرکت که بر ضد اشغال بندر بوشهر بهدست انگلیسیها در 1914. م شروع شده بود، تا 1933. م ادامه داشت.
ـ مبارزات آیت الله مدرس در زمان رضا شاه که منجر به کشاندن او به مجلس و پاسخگویی در مقابل عملکردهای رضاخان گردید.
ـ فعالیتهای آیت الله کاشانی و فدائیان اسلام در مقابل عملکردهای محمدرضا شاه.
در پایان هم فعالیتهای امام خمینی(ره) که منجر به انقلاب اسلامی و حفظ تمامیت ارضی کشور در هشت سال دفاع مقدس و پس از آن است که اجازه تسلط کفار را بر مسلمین نداده و همچنین با ایجاد انقلاب اسلامی نوعی مبارزه با هرگونه نگاه امپریالیستی کشورهای دیگر بالاخص آمریکا داشتهاند. تحول حوزههای علمیه در عصر امام خمینی(ره) بهگونهای بود که تمامی سطوح روحانیت را از مرجعیت گرفته تا مجتهدین و علما و فضلا و طلاب جوان دربرمیگرفت و نهاد روحانیت را بهصورت یک سازمان یکپارچه در مقابل استعمار و استبداد قرار میداد. این تحول با موفقیت کامل به پیروزی رسید و حکومت فقها و قوانین فقهی را بر ایران حکمفرما نمود و بساط حکومت غیرمشروع پادشاهی را برای همیشه از ایران برچید. امروز نیز نهاد روحانیت به زعامت و رهبری حضرت آیت الله خامنهای این صلابت و مدیریت را به رخ جهانیان کشاندهاند که حتی مورد اعتراف غربیها نیز گردیده است. و اگر امروز مشاهده میکنیم در رسانهها و فضای مجازی به سیاه نمایی و ایجاد شبهات واهی علیه روحانیت پرداخته میشود خط سیر این نوع شبهات را باید ایستادگی و مقاومت روحانیت علیه زیادهخواهیها و مبارزه با استعمار دانست.
افزودن دیدگاه جدید